Bio
Drs. H.Ch. J. Stolting is a biologist, educator, and philosopher based in the Netherlands, with a background in ecology, microbiology, and systems/environmental theory. He studied biology at the Vrije Universiteit Amsterdam and has taught advanced secondary education (VWO and Gymnasium level) for many years, where he integrated scientific and philosophical worldviews in the classroom.
He is the founder of RoosterRiddle.com, an experimental platform exploring the intersection of nature, logic, and metaphysics. His current book-in-progress, titled On the Subversion by Logic, explores a fundamental contradiction: that human achievements like language and rationality tend to undermine the ecological and existential integrity of nature itself.
For more than fifty years, his philosophical and practical work has centered around the Principle of Systematic Exclusion (PSE), which he interprets as a universal condition for boundary-formation, differentiation, and persistence in all structured systems—whether physical, biological, or cognitive. To articulate this, he draws on Kant, Wittgenstein, Spencer-Brown, Maturana and Varela, Ilya Prigogine, Bernardo Kastrup, Donald D. Hoffman, among others.
Based on that principle, he is also developing the concept of the holoscript: a speculative model of reality as an enacted script governed by structural exclusion, distinction, and recursive coherence. His overarching aim is to reframe both science and philosophy in terms of what must be excluded for form to arise—not only in perception and cognition, but also in the way human societies are structured. By becoming aware of the framing imposed by the holoscript—and its consequences in phenomena such as Subversion by Logic (SBL)—his work seeks to open up new possibilities for ethical reflection, ecological coherence, and systemic renewal. This includes restoring a rightful place for nature within human-centered models of meaning and organization.
Verantwoording
👉 lees het Post-script als je geïnteresseerd bent in mijn motivatie voor dit project (Post script English)
1. Werkwijze
De hier opgeroepen vragen worden in de vorm van pilot-essays uitgewerkt. Deze essays vormen de basis voor een uitgebreider werk dat in voorbereiding is. De achterliggende gedachte bij deze werkwijze: een voor zo veel mogelijk geïnteresseerden leesbaar, begrijpelijk en toegankelijk verhaal naast wat meer gedetailleerd werk voor ‘specialisten’.
2. Bias ..
Maar ook dit is een selectief verhaal. Waarnemen, denken en schrijven doe je binnen een context. En door deze contextgebondenheid is ook ‘bias‘ in onze wereld voor altijd & eeuwig verbonden met wat je naar buiten brengt, met wat je communiceert.
Zodra je iets bedenkt, leest en/of schrijft, sluit je jezelf op in een frame. In een denkbeeldig hokje. Dat is de beperking van gebruik van het woord en inherent aan de ratio (taal). Een forse complicerende factor voor de communicerende & reflecterende mens. Met een wellicht onfortuinlijke afslag: Hamartia
Deze bias heeft daarmee verbonden nog een andere, onvermijdelijke kant. Omdat die context van de ander natuurlijk anders is, is het verre van vanzelfsprekend dat wat je wenst te communiceren voor een ander ook meteen duidelijk is. Voor dat probleem bestaat maar één remedie: je zo goed als mogelijk inleven in de wereld van die ander. En je daarbij steeds opnieuw afvragen wat dit voor het verhaal dat je wilt overbrengen betekent. Zoals de Chesire Cat in Alice in Wonderland je eigen ervaring relativeren. Wat ziet Alice van de kat?
[Wat zou het mooi zijn om de wereld eens te mogen aanschouwen en beleven als haan of als kat. Of alleen al met haan Matthias of huisgenoot CatMax te mogen communiceren om zo te leren wat ie ervaart en -heel misschien- denkt ..]
Voor ons mensen lijkt één ding zeker: er is maar één manier om die ‘biasfuik’ te ontlopen: onder alle omstandigheden en continu waakzaam, alert en kritisch blijven. Oftewel altijd blijven proberen óver jouw schutting heen te kijken. Grenzen onderzoeken, zodat je niet verstrikt raakt in de fuik van het hokjesdenken. Die wereld die je onvermijdelijk zal vervreemden van de Werkelijkheid (Natuur).
En dat kan alleen in een open sfeer. Het is precies wat het betrouwbare wetenschappelijke discours onderscheidt van complotdenken en pseudo-wetenschap: een compromisloze openheid die op geen enkele wijze een kritisch geluid overstemt, onderdrukt of elimineert..
De grootste vergissing die je in je leven kunt begaan, is het ontwijken – isoleren cq muilkorven- van de kritische geesten die je omringen.
En hiermee zal ook duidelijk zijn dat mijn verhaal zoals ik het in dit project uiteenzet, ook niets meer kan zijn dan mijn eigen interpretatie. Een excentrische visie op de werkelijkheid zoals ik die ervaar.
3. Bronnen ..
Ik vermeld in dit project ter zake doende bronnen als deze ter verheldering iets kunnen toevoegen. Waar mogelijk inclusief bronvermeldingen. Het zal ook duidelijk zijn dat het voorgaande betekent dat niet alles wat ooit is gepubliceerd door mij kan zijn gezien. Laat staan ook maar gelezen of zelfs begrepen. Dat is onmogelijk. Er zullen altijd open einden blijven en altijd weer nieuwe ontdekkingen en inzichten volgen. Voor zover in dit kader passend, neem ik deze graag op in dit project. Daarom zijn inhoudelijke aanvullingen en kritische noten altijd welkom.
Daarbij maak ik -als generalist- veel gebruik van ‘secundaire overzichtsbronnen’. Diepgaande studie van álle relevante, primaire teksten is voor een specialist -op een beperkt terrein- misschien nog wel haalbaar, voor gewone mensen is, in het kader van een overzichtsstudie (als in dit project), een uitputtende bestudering van oorspronkelijke bronnen niet weg gelegd.
4. Vertaling ..
De aandachtige lezer zal zijn opgevallen dat links onder in het scherm een vertaalmodule geïnstalleerd is (het wereldbolletje). Daarmee kan de tekst integraal worden omgezet in het Engels, Frans, Duits, Spaans of Italiaans.
Maar bedenk wel dat het hier een mechanische vertaling betreft (Google translation) waarmee nuances die ik heb geprobeerd in de tekst op te nemen, wellicht kunnen zijn weg gevallen.
Houd er daarom rekening mee dat mijn boodschap dan misschien niet met alle aangebrachte nuancering zou kunnen overkomen.
5. Nieuw?
Verwacht in dit project niet iets wezenlijk nieuws te vinden. Die kans lijkt mij -zeker voor specialisten- zeer gering. Ruim een halve eeuw onderzoek op allerlei verschillende terreinen heeft mij geleerd dat eigenlijk bijna alles wat ik hier schrijf al eens eerder is (uit)gevonden.
Bestaande, voor mij toegankelijke en in dit kader relevante kennis wordt in een door mij gekozen verband, volgorde en historische context geplaatst met als doel deze voor zo veel mogelijk mensen begrijpelijk te maken.
Daarbij zal hopelijk ook duidelijk worden dat verbanden mij weer zijn opgelegd door beperkingen met betrekking tot die toegankelijkheid en andere, persoonlijke factoren.
6. En is het verhaal ooit af?
Nee. Dit is een doorlopend project dat mij al minstens sinds de jaren ’70 bezig houdt. Niet in de laatste plaats doordat in de loop van al die tijd regelmatig ontdekkingen zijn gedaan en publicaties zijn verschenen die de ideeën, neergelegd tijdens mijn doctoraal studie en daarna, ondersteunen.
En dat zal doorgaan. Het wachten is op het academische ‘paper’ waarin, naast natuurlijke selectie (Darwin), natuurlijke uitsluiting wordt benoemd en logisch gefundeerd als oer-these (PSE, 1973).
Zoals Thomas Hertog -met Stephen Hawking– in zijn boek(1) beschrijft:
een allesomvattende Theorie van Alles – de Heilige Graal van de westerse wetenschap- is voor ons mensen onbereikbaar.
Die zal, net als elke andere wetenschappelijke theorie, voor ons mensen altijd een ‘niet-laatste theorie’ blijven.
7. Mijn grootste uitdaging: iedereen zou dit moeten kunnen volgen (want, het ís misschien niet zo moeilijk ..).
Het hier gepresenteerde ‘verhaal’ heeft niet de pretentie een academische studie te zijn zoals in het alledaagse wetenschappelijke discours gangbaar is. Dáár gaat het doorgaans om onderzoek, uitgevoerd door -en gericht op- specialisten die een diepgaande en uitputtende studie op een bepaald, nauw omschreven deelgebied verrichten. Halverwege de jaren ‘80 heb ik mijn pogingen om aansluiting te vinden bij dit wetenschappelijke discours opgegeven. Niet alleen door tijdgebrek als later duidelijk werd. Maar, zoals mij enkele jaren geleden bleek, omdat het materialistische frame, dat nu ook wel physicalistisch heet, te eng bleek om er met mijn ideeën mee verder te komen.
Het accent ligt hier op leesbaarheid, toegankelijkheid en begrijpelijkheid voor geïnteresseerde ‘leken‘. Dus in eerste instantie gericht op niet specialisten, die ik hier maar even ‘gewone mensen’ noem. Daarom voeg ik zonodig hier en daar ook vereenvoudigde versies toe (‘green versions’).
NB. De pilot-essays kun je bereiken via de link in de rubriek Bronnen. Voor de wetenschappelijke onderbouwing, verantwoording en grotere diepgang verwijs ik in die essays vaak naar meer gedetailleerde, specialistische publicaties.
(1) .. Het ontstaan van de tijd, mijn reis met Stephen Hawking voorbij de oerknal, 2023
HCJ studied Ecology, Microbiology & Systems Theory at VU Amsterdam